.jpg)
Net zoals vorige week duiken we een week lang opnieuw in de praktijkvoorbeelden en beleidsinzichten van onze Britse zusterorganisatie SOCITM.
Elke dag lichten we een ander aspect van AI toe, met concrete gidsen, templates en cases uit het Verenigd Koninkrijk. Telkens maken we ook de vergelijking met wat Vlaanderen vandaag aanbiedt op het vlak van AI-strategie, richtlijnen en ondersteuning voor lokale besturen.
Met deze reeks willen we inspireren én verbinden: wat kunnen we leren uit de leerschool van de UK, en hoe vertalen we dat naar de Vlaamse praktijk?
We starten met het fundament van elk AI-beleid: grip krijgen op technologie via governance.
AI zit stilaan in alles: van automatische samenvattingen en rapporten tot slimme planningssoftware en chatbots. Maar wie beslist eigenlijk waar je AI inzet? En onder welke voorwaarden? Hoe weet je of je als lokaal bestuur geen risico’s loopt op vlak van privacy, bias of juridische aansprakelijkheid?
In het Verenigd Koninkrijk hebben heel wat lokale overheden een AI Governance Board opgericht: een multidisciplinair orgaan dat beslissingen rond AI-implementaties beoordeelt, goedkeurt en opvolgt. Het zorgt ervoor dat AI binnen de overheid veilig, verantwoord en transparant ingezet wordt.
Wat doet zo'n AI Governance Board precies?
- keurt nieuwe AI-projecten goed (of af),
- toetst toepassingen aan wetgeving, ethiek en interne richtlijnen,
- zorgt voor transparantie over waar en hoe AI ingezet wordt,
- en betrekt burgers en medewerkers waar nodig in dat proces.
Concreet bestaat zo'n board uit mensen uit IT, informatiebeheer, juridische dienst, beleid, HR en soms ook frontlinie-afdelingen zoals sociale dienst of ruimtelijke ordening.
Wat kunnen wij in Vlaanderen hiermee?
In veel Vlaamse steden en gemeenten gebeurt AI-gebruik vandaag vaak ad hoc. Denk aan een beleidsmedewerker die intern met Copilot werkt, of een sociale dienst die een AI-tool test voor automatische intake. Vaak met de beste bedoelingen, maar zonder overkoepelend kader.
Een AI Governance Board is geen extra bureaucratie, maar net een manier om structuur te brengen in die experimenten. Het is een vehikel om AI in te bedden in je bestaande processen — met respect voor GDPR, mensenrechten, én je eigen beleidsdoelen.
Een kant-en-klare template
Socitm (UK) publiceerde in juni 2025 een uitgebreide "Sample Terms of Reference for an Artificial Intelligence Governance Board". Die template is gebaseerd op het werk van o.a. Norfolk County Council en kan rechtstreeks herwerkt worden voor Vlaamse context.
De template bevat o.a.:
- doelstellingen en reikwijdte van het AI-board;
- concrete rollen en samenstelling van het team;
- afspraken rond vergaderingen, quorum en rapportering;
- sjablonen voor AI-impactanalyses;
- en een overzicht van mogelijke AI-programma’s binnen je organisatie.
💡 Voor Vlaamse besturen die AI bewust willen omarmen, is dit een ideale leidraad om meteen werk te maken van governance zonder van nul te moeten beginnen.
De vergelijking met wat de Vlaamse overheid meegeeft
De Vlaamse overheid benadrukt in haar AI-strategie het belang van governance en verantwoord experimenteren. Via het AI Playbook van het AI Expertisecentrum en de leidende principes voor AI (zoals transparantie, inclusie en veiligheid) wordt lokale besturen aangeraden om AI-initiatieven gestructureerd aan te pakken. Een AI Governance Board sluit perfect aan bij deze visie.
PS: Ontdek meer over 'AI in de praktijk bij lokale besturen' op 28 augustus tijdens onze Summerschool >> Mis het niet via deze link!
-/-
Zie ook: Het AI Playbook | Vlaanderen.be